معرفی کارشناسی ارشد روان‌شناسی

مجموعه روان شناسی یکی از رشته‌های گروه علوم انسانی است، که کلیه فارغ التحصیلان دوره‌های کارشناسـی بـدون توجه به نوع مدرک تحصیلی شـان می‌تواننـد در آزمـون ورودی کارشناسـی ارشـد روان شناسی شرکت نمایند‌.
مجموعه روان شناسی ویژگی‌‌های خاصی دارد که آن را به نحوی از سایر رشته‌ها متمایز می‌سازد. از جمله‌ اینکه ‌این رشته جذابیت خاصی دارد چرا که به عنـوان یک عـلم کاربـردی در خدمت زندگـی بهتـر قـرار دارد.
روان شناسی درباره‌ی شما، دیگران، رفتارها، عملکرد ذهن و آنچه که به آسانی قابل مطالعه نیست سخن می‌گوید.گرچه با وجود جذابیت این رشته در عین حال باید توجه داشت که دستیابی به ‌این موارد کار چندان آسانی نیست.

از طرفی تعلق این رشته به دو مجموعه‌ی کلی علوم انسانی و علوم پایه از دیگر ویژگی‌‌های منحصر به فرد آن است. از آنجایی که رشته روان‌شناسی از سویی به مطالعه سخت افزار (دستگاه عصبی و غدد) و از سویی دیگر با مطالعه نرم افزار (رفتار، واکنش، عملکرد، تفکر و …) در ارتباط است عده‌ای آن را متعلق به مجموعه انسانی و عده‌ای متعلق به مجموعه‌ی علوم پایه و پزشکی می‌دانند، همانطور که آزمون این رشته نیز، هم توسط وزارت علوم و هم توسط وزارت بهداشت برگزار می‌گردد.

به طور کلی روان شناسی یعنی شناخت روان و ذهن افراد که ما از طریق مشاهده رفتار و جلوه‌های آن به بررسی ذهن و ساختار آن می‌پردازیم.
مجموعه روان شناسی شامل ۵ گرایش ۱- روان شناسی عمومی۲- روان شناسی بالینی ۳- سنجش و اندازه‌گیری (روان‌سنجی)
۴- روان‌شناسی صنعتی و سازمانی ۵- روان‌شناسی بالینی کودک و نوجوان
می‌باشد.

روان شناسی بالینی، پر طرفدارترین گرایش این مجموعه است‌ .روان‌شناسی بالینی با ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات از اختلالات بالینی شدید تا مشکلات جزیی فردی که به نحوی عملکرد فرد را در زندگی با مشکل مواجه کرده است، سر و کار دارد. کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی می‌تواند به عنوان روان‌شناس بالینی به کار روان درمانی در بیمارستان‌‌های روانی، کلینیک‌‌های روان‌شناسی، مراکز مشاوره و راهنمایی، سازمان بهزیستی و ادارات مربوطه به صورت فردی یا گروهی مشغول گردد. امکان ادامه تحصیل در این گرایش در مقطع دکترا در انستیتو روانپزشکی تهران و دانشگاه علوم بهزیستی وجود دارد.
روان‌شناسی عمومی، دیگرگرایش این مجموعه است که به نسبت ۳ گرایش دیگر ظرفیت پذیرش بالاتری را نیز به خود اختصاص داده است. روان‌شناسی عمومی با مسائلی چون رفتار، رشد، هوش، یادگیری، حـافظه، انگیـزه، هیجـان، بهنجاری و ناهنجاری و رفتارهای اجتماعـی سر و کار دارد.کارشناس ارشـد روان شناسی عمومی‌می‌تواند به کار درمان مشکلات خانوادگی، بین فردی، فردی، تحصیلی، شغلی، زناشویی و پژوهش‌‌‌های روان شناختی، خدمات روان شناسی در مراکز بهزیستی و بهداشت روانی بپردازد.دانشگاه‌‌های تربیت مدرس، علامه طباطبایی و الزهراء، شهید چمران اهواز، شیراز و علوم تحقیقات امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا را برای این گرایش مهیا دارند.

روان سنجی، گرایش سوم مجموعه روان شناسی است که کمترین تعداد داوطلب و در عین حال کمترین تعداد پذیرش را دارا است‌. روان سنجی عمدتاً با آمار، شیوه‌های سنجش در آموزش و پرورش و یادگیری، ارزیابی‌های روانشناختی از طریق آزمون‌‌های روانی و شیوه‌های گزینش و سرند کردن در ارتباط است‌.کارشناس ارشد روان‌سنجی می‌تواند به کار اجرای آزمون‌‌های روانی - تشخیصی، سنجش هوش، ویژگی‌‌های شخصیتی، آسیب‌های مغزی، عقب ماندگی‌های ذهنی، ارزیابی در آموزش و پرورش، سازمان سنجش و داده‌پردازی مشغول گردد. یا به همراه یک تیم درمان در کلینیک‌‌های روان شناختی مشغول به کار گردد. گرایش روان سنجی در حال حاضر در ایران دکترا ندارد و اساتید دارای تخصص این گرایش در ایران بسیار محدودند‌.

روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، از سال ۱۳۸۳ به این مجموعه افزوده شده است. روان‌شناسی صنعتی و سازمانی پلی است بین روان‌شناسی محض و مهندسی انسانی. این رشته عمدتاً با علل، معلول‌های رفتاری، تأثیرات متقابل فرد و محیط کار و اثرگذاری محیط- فرد بر روی هم بحث می‌کند. گرچه ظرفیت پذیرش در این رشته بسیار محدود است ولی امروزه بسیاری از کارخانجات ضرورت آن را حس کرده‌اند و درصدد بهره‌گیری از روان‌شناسان صنعتی در بهبود شرایط کاری خود هستند، که البته این گرایش در وزارت علوم نیز ۲ نفر ظرفیت دارد.

روان‌شناسی بالینی کودک و نوجوان، از سال ۱۳۸۴ به مجموعه روان‌شناسی افزوده شد. این گرایش همگام با روان‌شناسی بالینی است با این تفاوت که با اختلالات دوران کودکی و نوجوانی سر و کار دارد.
در دانشگاه آزاد علاوه بر این ۵ گرایش، گرایش دیگری تحت عنوان روان‌شناسی شخصیت وجود دارد.
آزمون کلیه گرایش‌‌ها در دانشگاه آزاد و سراسری به صورت کتبی و یک مرحله‌ای است.

در برخی از ظرفیت‌های دانشگاه سراسری، طرح آ.ت.ت وجود دارد که به نوعی یک مرحله پذیرش محسوب می‌گردد. طرح آ.ت.ت شرایط اختصاصی هر دانشگاه بوده و نحوه‌ی برگزاری آن در هر دانشگاهی اختصاصی است که عمدتاً شامل ارزیابی توانایی‌های علمی، پژوهشی، ویژگی‌های شخصیتی و . . . است و به صورت مصاحبه برگزار می‌گردد.
در رشته روان شناسی بالینی، تعداد ۲۰ نفر ظرفیت پذیرش متعلق به وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی است. در این آزمون که از طریق وزارت بهداشت و درمان به صورت جداگانه برگزار می‌گردد، ۵۰ درصد سهمیه پذیرش آزاد وجود دارد. گزینش در این آزمون به صورت ۷۰ درصد نمره کتبی و ۳۰ درصد نمره شفاهی است.

لازم به ذکر است که‌ این مجموعه از مجموعه علوم تربیتی ۲ که شامل ۴ گرایش روان شناسی کودکان استثنایی، روان شناسی تربیتی، مشاوره و راهنمایی و مشاوره است، متمایز بوده و روان‌شناسی کودکان استثنایی و تربیتی گرایش‌های مجموعه روان‌شناسی نیستند، اگر چه عنوان روان شناسی به آنها اطلاق می‌گردد‌. با توجه به‌ این نکته که‌ این رشته بنابر ماهیتش در دو مجموعه انسانی و علوم پایه طبقه‌بندی می‌گردد، آزمون گرایش روان‌شناسی بالینی علاوه بر وزارت علوم و دانشگاه آزاد توسط وزارت بهداشت هم به صورت جداگانه برگزار می‌گردد که تنها داوطلبانی که مدرک کارشناسی روان‌شناسی (کلیه گرایش‌‌ها) را داشته باشند، می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.